Định nghĩa
Thoái hóa khớp là một vấn đề phổ biến ảnh hưởng đến hàng triệu người trên khắp thế giới. Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu về nguyên nhân, triệu chứng và các phương pháp điều trị cho bệnh thoái hóa khớp.
Các khớp thường bị thoái hoá nhất trong cơ thể
Khớp gối
Khớp háng
Cột sống lưng
Khớp bàn tay và bàn chân
Khớp vai
Nguyên Nhân Thoái Hóa Khớp
Thoái hóa khớp là một trong những vấn đề phổ biến của hệ thống cơ xương khớp, gây ra đau đớn, giảm sự linh hoạt và ảnh hưởng tiêu cực đến chất lượng cuộc sống của hàng triệu người trên thế giới. Hiểu rõ nguyên nhân của bệnh là bước quan trọng để phát triển các phương pháp điều trị hiệu quả. Dưới đây là một số nguyên nhân chính và thông tin cập nhật từ các nghiên cứu trên PubMed:
1. Tuổi Tác và Lão Hóa: Một trong những nguyên nhân chính của thoái hóa khớp là quá trình lão hóa. Sự giảm đi của sự linh hoạt và sức mạnh của các mô cơ xương khiến cho việc duy trì và tái tạo các tế bào trong khớp trở nên khó khăn hơn [1].
2. Tác Động Lực và Chấn Thương: Các hoạt động vận động cường độ cao và chấn thương có thể gây ra tổn thương cho các cấu trúc của khớp và dẫn đến sự mòn của sụn khớp [2].
3. Yếu Tố Di Truyền: Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng yếu tố di truyền đóng vai trò quan trọng trong việc xác định nguy cơ của một người mắc bệnh thoái hóa khớp. Các nghiên cứu di truyền đã đề xuất rằng có sự liên kết giữa các biến đổi gen và sự phát triển của thoái hóa khớp [3].
4. Viêm Khớp và Bệnh Lý Liên Quan: Các tình trạng viêm khớp như viêm xương khớp mạn tính (arthritis) hoặc bệnh thấp khớp cũng có thể gây ra sự mòn và thoái hóa của các khớp [4].
Triệu Chứng của Thoái Hóa Khớp
Các triệu chứng của thoái hóa khớp thường bao gồm:
1. Đau Nhức: Đau và cảm giác nhức ở các khớp bị ảnh hưởng, đặc biệt khi thời tiết thay đổi.
2. Sưng nóng: Các khớp bị thoái hóa có thể sưng và đỏ hoặc nóng hơn so với các khớp khác.
3. Giảm Linh Hoạt: Bệnh nhân có thể gặp khó khăn trong việc di chuyển và thực hiện các hoạt động hàng ngày do giảm linh hoạt của khớp.
4. Nghe tiếng kêu khi cử động khớp: Có thể nghe thấy tiếng "lộp cộp" khi hai mặt sụn mòn bị chà vào nhau.
Chẩn đoán thoái hoá khớp
Chẩn đoán thoái hoá khớp dựa trên triệu chứng và một vài hình ảnh cơ bản. Kết hợp các phương pháp này giúp bác sĩ đưa ra một chẩn đoán chính xác và thảo luận phương pháp điều trị phù hợp nhằm giảm bớt triệu chứng và ngăn chặn sự tiến triển của thoái hoá khớp.
1. Chụp X-quang (X-ray): Chụp X-quang là phương pháp hình ảnh phổ biến nhất được sử dụng để xác định mức độ thoái hoá của khớp.
Nó cho phép bác sĩ nhìn thấy sụn khớp, xương và các biến đổi cấu trúc như hẹp khe khớp, chai hai mặt xương và gai xương.
2. MRI (Magnetic Resonance Imaging):
MRI được sử dụng để tạo ra hình ảnh chi tiết của các cấu trúc mô mềm như sụn, gân cơ và xương trong cơ thể.
MRI giúp phát hiện sự tổn thương của sụn và mô mềm xung quanh khớp một cách chi tiết hơn so với chụp X-quang.
3. Xét Nghiệm Máu và Nước Tiểu
Một số xét nghiệm máu và nước tiểu có thể được sử dụng để đánh giá mức độ viêm và các chỉ số phụ ảnh hưởng đến sự thoái hoá của khớp hoặc dùng loại trừ các nguyên nhân khác.
Cách Điều Trị Thoái Hóa Khớp
Các phương pháp điều trị thoái hóa khớp có thể bao gồm:
1. Thuốc: Bác sĩ có thể kê đơn thuốc giảm đau và chống viêm để giảm bớt triệu chứng của thoái hóa khớp.
2. Tập Thể Dục: Thực hiện các bài tập vận động nhẹ nhàng có thể giúp cải thiện sự linh hoạt và giảm đau cho những người mắc bệnh.
3. Thay Đổi Lối Sống: Điều chỉnh lối sống để giảm bớt căng thẳng và tác động lực lượng lên các khớp có thể giúp ngăn chặn sự tiến triển của thoái hóa khớp.
4. Phẫu Thuật: Trong những trường hợp nghiêm trọng, phẫu thuật có thể được khuyến khích để sửa chữa hoặc thay thế các khớp bị tổn thương.
Thoái hóa khớp có thể ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của người bệnh, nhưng thông qua việc điều trị hiệu quả và thay đổi lối sống, họ có thể tìm được sự giảm nhẹ cho các triệu chứng và tiếp tục sống một cuộc sống khỏe mạnh.
Cách chúng tôi kiểm định thông tin bài viết này
15/3/2024
Tham vấn y khoa: Thạc sỹ, Bác sỹ Nguyễn Minh Dũng
14/3/2024
Tác giả: Ban biên soạn
Nguồn tham khảo
1. Martel-Pelletier J, Barr AJ, Cicuttini FM, Conaghan PG, Cooper C, Goldring MB, Goldring SR, Jones G, Teichtahl AJ, Pelletier JP. Osteoarthritis. Nat Rev Dis Primers. 2016;2:16072. doi: 10.1038/nrdp.2016.72. PMID: 27872481.
2. Kuyinu EL, Narayanan G, Nair LS, Laurencin CT. Animal models of osteoarthritis: classification, update, and measurement of outcomes. J Orthop Surg Res. 2016;11(1):19. Published 2016 Feb 11. doi:10.1186/s13018-016-0346-5. PMID: 26868443; PMCID: PMC4756168.
3. Valdes AM, Spector TD. Genetic epidemiology of hip and knee osteoarthritis. Nat Rev Rheumatol. 2011;7(1):23-32. doi:10.1038/nrrheum.2010.191. PMID: 21119640; PMCID: PMC3120346.
4. Kapoor M, Martel-Pelletier J, Lajeunesse D, Pelletier JP, Fahmi H. Role of proinflammatory cytokines in the pathophysiology of osteoarthritis. Nat Rev Rheumatol. 2011;7(1):33-42. doi:10.1038/nrrheum.2010.196. PMID: 21119641.
